Không chỉ được biết đến như một loại rau thơm dùng trong bữa ăn gia đình, rau ngổ còn được xem như một loại dược liệu trong lĩnh vực y học cổ truyền, trong đó rất nhiều lang y đã tìm kiếm và điều chế thuốc từ rau ngổ. Hãy cùng Vườn Nhiên tìm hiểu về 14 tác dụng của rau ngổ qua bài viết dưới đây nhé
>>Xem thêm: Thần dược từ cây rau má
Đặc điểm và cách trồng cây rau ngổ
Cây rau ngổ là một gia vị được dùng phổ biến như rau thơm trong các bữa cơm gia đình Việt Nam. Tùy từng vùng miền khác nhau mà rau ngổ còn được gọi với nhiều cái tên như ngò om, ngổ trâu, ngổ điếc, ngổ đắng, ngổ đất, ngò thơm,… Trong ngành khoa học, rau ngổ có tên gọi là Enydra fluctuans Lour. Loại rau này vốn thuộc họ cúc và có tên Tiếng Anh là Buffalo spinach.
Đặc điểm mô tả cây rau ngổ
Hầu hết người dân Việt Nam đều biết đến cây rau ngổ bởi nó có khá nhiều công dụng và rất dễ trồng. Trong những bữa ăn hằng ngày rau ngổ như một loại rau thơm hay là gia vị nấu canh chua của các vùng miền Trung hoặc phía Nam.
Thân cây rau ngổ mềm xốp thuộc họ thân thảo, bên trong mỗi thân cây cho cảm giác khá nhiều nước và rất xốp. Thân cây nhẵn bóng có hình trụ, chúng mọc thẳng và phân thành những nhánh nhỏ hơn. Những cây cao nhất có thể dài đến hàng mét. Thân cây xuất hiện nhiều mắt nhánh và có xu hướng mọc vươn thẳng lên trời.
Lá rau ngổ mọc thẳng lên từ thân cây và không có cuống, trong đó những hàng lá mọc đối diện nhau và phần dưới lá ôm sát vào thân cây. Ở mép lá rau ngổ có những cạnh nhỏ hình răng cưa, các lá thường dài khoảng 4 cm – 6 cm và có chiều rộng khoảng 6 cm – 10 cm.
Một số cây rau ngổ mọc hoang dại, không được chăm sóc cẩn thận nên sẽ gầy hơn và các bộ phận của cây cũng sẽ troomg không được bụ bẫm như những cây rau ngổ được người chăm sóc, tưới bón đầy đủ.
Cây rau ngổ vốn sống ở dưới nước nên sẽ có thân hình tươi xốp và bụ bẫm. Khi cây bắt đầu ra hoa sẽ cho những bông hoa cụm đầu, cánh hoa mỏng manh màu xanh lục nhạt hoặc là màu trắng và không có cuống. Cây thường ra hoa vào khoảng tháng 11 đến khoảng tháng 4. Tất cả các bông hoa đều có khả năng cho ra quả và quả thường bé, không có lông mao. Hoa mọc theo quy luật hoa cái mọc bên ngoài, hoa lưỡng tính mọc bên trong.
Trên thân cây thường có các mắt nhánh, những mắt này có khả năng cho rễ và khi rễ đủ dài có thể bám trực tiếp xuống nước hoặc bùn để tự hấp thụ chất dinh dưỡng. Rễ cây rau ngổ mềm xốp, chính bởi vậy mà khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng của nó tương đối tốt. Bởi vậy cây này khá dễ trồng và không mất nhiều công chăm sóc.
Cách trồng rau ngổ
Tại những vùng miền của nước Việt Nam ta, cây rau ngổ rất dễ sinh trưởng và phát triển tốt. Cây rau ngổ thường mọc nhiều ở những vùng ao hồ, đầm, ruộng bùn,… Giống ngổ điếc này đặc biệt ưa nước nên thường những người trồng rau sẽ chọn khu vực có nước để trồng cho rau phát triển tốt. Có thể nói rau ngổ đất rất dễ dàng sinh sôi và phát triển, nếu trồng tại vùng bùn nước nhiều chất dinh dưỡng thì cây sẽ cho nhánh rất nhiều và khá bụ bẫm.
Cũng nhờ đặc tính dễ chăm, dễ trồng mà ít người chọn trồng cây từ hạt. Người trồng thường lấy ít rễ hoặc cắt một đoạn ngọn nhỏ khoảng 20cm – 25cm từ những vùng có sẵn rau ngổ và đem cắm xuống bùn. Cây rau ngổ chỉ cần như vậy sẽ phát triển nhanh và cho thu hoạch rất sớm. Rau ngổ đất đặc biệt thích nước, nên nước được xem như một nguồn dinh dưỡng giúp cho cây phát triển. Người trồng chỉ cần đáp ứng đủ điều kiện nước cho cây là được.
Khi cấy rau tầm khoảng 10 ngày, cây bắt đầu bén rễ và mọc vươn lên thì người trồng có thể tùy thuộc vào đất trồng có đủ chất dinh dưỡng hay không mà bón thêm. Những chất dinh dưỡng có thể cung cấp cho cây như phân, đạm hoặc nước rửa chuồng của gia súc nuôi trong nhà,… Sau khi mưa, sương xuống có thể đem bón thêm tro đốt từ rơm rạ để bổ sung kali cho rau phát triển tốt hơn.
>>Xem thêm video: Cách trồng rau ngổ 100% sống tại nhà cực kỳ đơn giản
14 tác dụng của rau ngổ trong việc chữa bệnh ít ai ngờ đến
Nhắc đến những tác dụng của rau ngổ trâu, ngổ điếc thì ta sẽ nghĩ ngay đến hình ảnh cây rau ngổ trong những bữa cơm hằng ngày. Nhiều gia đình xem đây như một món gia vị, rau thơm không thể thiếu.
Không chỉ thể, nó còn là món dược liệu quý giá trong y học được dùng để chữa một số bệnh. Trong thành phần của cây rau ngổ có chứa nhiều vitamin C, vitamin B, nước, glucid, protein và một số hợp chất khác giúp kháng viêm hiệu quả. Vậy những tác dụng của rau ngổ trong chữa bệnh là gì?
Tác dụng của rau ngổ trong chữa bệnh sỏi thận
Trong y học còn lưu truyền bài thuốc dùng cây rau ngổ để chữa sỏi thận. Loại cây này giúp giảm các cơn co thắt cơ trơn, khiến cho việc tuần hoàn máu và lọc máu tốt hơn. Ngoài ra, trong điều trị bệnh sỏi thận, cây rau ngổ còn giúp giãn mạch máu, tốt cho đường tiểu,…
Tác dụng của rau ngổ khi đem nấu nước uống là gì? Để chữa bệnh sỏi thận, chỉ cần duy trì đều đặn việc uống nước rau ngổ nấu có thể giúp cho thận bài tiết tốt, tiêu được sỏi. Bài thuốc như sau: dùng 50gr – 100gr rau ngổ tươi nấu với khoảng 2 chén nước, kết hợp uống cùng với rau mã đề hoặc râu ngô. Để tác dụng của rau ngổ phát huy hiệu quả nhất thì người bệnh nên uống đều đặn hằng ngày.
Tác dụng của rau ngổ trong chữa bệnh khớp
Rau ngổ chữa bệnh xương khớp có được không? Câu trả lời chắc chắn là có, bởi trong thành phần của cây rau ngổ có chứa một số hoạt chất cực kỳ tốt cho xương khớp như carotene, coumarin,… Đây được coi là một bài thuốc vừa có hiệu quả cho xương khớp lại vừa giảm được tối đa chi phí điều trị, bởi rau ngổ vừa dễ trồng mà giá thành lại rẻ.
Rau ngổ tươi ngay khi hái về có thể để điều chế thành nước thuốc. Rửa sạch rau ngổ, ngâm nước muối pha loãng rồi vớt ra để ráo. Dùng khoảng 50gr rau ngổ tươi đun sôi cùng với 1 lít nước lọc, khoảng 20 phút là tắt bếp, để nguội là có thể uống ngay.
Bài thuốc này bạn dùng hằng ngày sẽ mang lại hiệu quả tốt trong điều trị xương khớp. Tác dụng của rau ngổ sẽ phát huy hiệu quả nhất khi uống vào mỗi sáng.
Tác dụng của rau ngổ trong trị đái dầm
Những người thường xuyên bị són tiểu, đái dầm thì có thể sử dụng bài thuốc từ cây rau ngổ để điều trị dứt điểm. Lấy rau ngổ tươi, rau mùi tàu và cỏ mần trầu khoảng 20gr mỗi loại và 10gr lá cỏ sữa nhỏ. Những loại rau này đem rửa sạch, thái nhỏ rồi mang ra phơi khô dưới ánh nắng để sắc thuốc. Sau khi phơi khô đem đi sắc cùng 400ml nước, đun cho tới khi nước cạn còn 100ml thì tắt bếp.
Đây là bài thuốc vô cùng hiệu quả đối với những người hay đái dầm khi ngủ. Thuốc được uống vào buổi tối khi ăn, dùng khoảng 3 – 4 lần để có hiệu quả.
Tác dụng của rau ngổ trong chữa bệnh đi tiểu ra máu
Đối với những người bị mắc bệnh đi tiểu ra máu, có thể dùng bài thuốc dân gian với cây rau ngổ như sau: Rau ngổ kết hợp với cỏ tháp bút, rễ cỏ tranh, lấy mỗi loại 10gr rồi đem rửa sạch, thái nhỏ thành từng khúc, phơi khô. Sau khi phơi khô mang đi tẩm với một ít rượu rồi sao vàng và sắc lấy nước uống. Liều lượng nêu trên sử dụng trong ngày, chia làm hai lần sẽ thấy ngay tác dụng của cây rau ngổ.
Tác dụng của rau ngổ trong chữa ho cảm, sổ mũi
Đối với những người bị mắc chứng cảm ho hay sổ mũi, hắt xì thì có thể dùng ngay rau ngổ tươi. Lấy khoảng độ 20gr rau ngổ tươi sắc nước và uống đến khi dứt bệnh.
Tác dụng của rau ngổ với chứng nổi ban đỏ
Khi bị nổi ban đỏ bạn có thể áp dụng bài thuốc từ rau ngổ và cây dây vác tía mỗi loại 20gr kết hợp với măng sậy và đọt tre mỡ 10gr mỗi loại. Tất cả các nguyên liệu trên đem đi rửa sạch sẽ rồi thái nhỏ sau đó sắc nước uống. Nên uống nước sắc trong ngày, vì nếu để qua ngày hôm sau thì thuốc không còn tác dụng.
Tác dụng của rau ngổ trong chữa ho lâu ngày do viêm phế quản mãn tính
Bị ho lâu ngày mà không dứt thì có thể dùng cây rau ngổ tươi khoảng 50gr đem đi rửa sạch, giã hoặc xay thật nhuyễn sau đó vắt lấy nước cốt, cho một ít muối hạt vào hòa tan. Người bệnh uống luôn ngay khi ngủ dậy và uống đều đặn trong vòng 10 – 15 ngày. Lưu ý là phải uống luôn lúc ngủ dậy chưa đánh răng, súc miệng.
Tác dụng của rau ngổ trong việc kháng viêm, chữa đau nhức do sưng tấy
Những vết thương sưng tấy, viêm nhiễm và đau nhức có thể hết ngay khi dùng 1 nắm rau ngổ tươi đã rửa sạch, đem giã nát và đắp lên vùng bị sưng tấy. Bởi các hoạt chất có trong thành phần rau ngổ có thể giúp giảm đau nhức, giảm sưng và kháng viêm hiệu quả.
Tác dụng của rau ngổ trong chữa đầy hơi, khó tiêu, tức bụng
Nhiều người rất hay mắc chứng đầy hơi, ăn không tiêu, làm v ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa. Chỉ cần rửa sạch rau ngổ trâu tươi rồi kết hợp với mộc hương nam sắc cùng 1 lít nước, đun đến khi cạn chỉ còn lại khoảng 250ml thì tắt bếp. Lượng thuốc nêu trên uống đều đặn 2 lần/ngày sẽ thấy kết quả
Tác dụng của rau ngổ trong kháng viêm và nhanh lành vết thương do mủ
Người bị mưng mủ, vết thương lâu lành thì để kháng viêm và tránh nhiễm trùng, có thể giã nhuyễn rau ngổ tươi rồi đắp lên vết thương. Lưu ý trước khi đắp rau ngổ giã nát phải rửa sạch và sát khuẩn vết thương.
Tác dụng của rau ngổ trong điều trị vết thương do rắn cắn
Người bị rắn cắn có thể điều trị vết thương bằng cách dùng cây rau ngổ tươi khoảng 15gr – 20gr, kết hợp với kiến cò 25gr. Tất cả đem rửa sạch và giã nhuyễn rồi thêm vào khoảng 20ml – 30ml rượu trắng. Lọc lấy nước và uống trực tiếp, còn bã thì dùng để đắp lên miệng vết thương do rắn cắn. Cứ uống cho đến khi vết thương liền và không còn đau nhức nữa.
Tác dụng của rau ngổ trong chữa bệnh gan, máu nhiễm mỡ
Các bệnh nhân gan nhiễm mỡ, máu nhiễm mỡ muốn cải thiện sức khỏe thì có thể chữa trị bằng bài thuốc từ cây rau ngổ. Rửa sạch khoảng 100gr rau ngổ tươi và 50gr lá bạc hà tươi, đem phơi khô rồi sao cho vàng lên, sau đó đem đi hạ thổ 01 lần. Dùng lượng rau ngổ và lá bạc hà đã hạ thổ sắc với 100ml nước lọc và đun sôi trong 10 phút.
Uống hỗn hợp này sau khi ăn tối và duy trì đều đặn trong vòng 1 tháng. Khi dùng thuốc cần kiêng ăn nội tạng động vật và các loại hải sản.
Tác dụng của rau ngổ trong trong phòng và chữa ung thư
Một số công trình nghiên cứu đã chỉ ra rau ngổ chứa đựng những thành phần có khả năng ức chế các tế bào ung thư và có công dụng kháng khuẩn, kháng viêm hiệu quả.
Người bệnh chỉ cần dùng rau ngổ tươi và rau mồng tơi non khoảng 100gr mỗi loại, đem đi rửa sạch, giã nguyễn và vắt nước cốt uống. Khi uống nhớ cho thêm 5 thìa canh dấm ăn được làm từ chuối. Người bệnh uống lúc 12h trưa để công hiệu tốt nhất.
Tác dụng của rau ngổ trong việc trị các bệnh về đường tiết niệu
Một số bệnh về đường tiết niệu như đi tiểu thường xuyên, tiểu buốt, …đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống. Các triệu chứng khác như viêm đường tiết niệu, vôi hóa tiền liệt tuyến, đau vùng bụng dưới,… thì bài thuốc dân gian từ cây rau ngổ sẽ mang đến hiệu quả điều trị tích cực.
Chuẩn bị một lượng rau ngổ tươi khoảng 40gr– 60gr, ít nước đun sôi để nguội, ít muối tinh sạch. Rửa sạch rau, bỏ tất cả vào cối giã nguyễn rồi lọc bằng nước đun sôi để nguội, cho thêm một muỗng cafe muối tinh vào khuấy thật đều và uống mỗi ngày. Nên duy trì uống dung dịch đều đặn để tác dụng của rau ngổ trâu phát huy hiệu quả nhất đối với bệnh nhân mắc bệnh về đường tiết niệu.
Lưu ý khi sử dụng cây rau ngổ
Khi sử dụng rau ngổ bạn phải lưu ý một số điều sau:
- Trước khi sử dụng rau ngổ, nên rửa sạch thật kỹ để loại bỏ tất cả vi khuẩn, giun sán, côn trùng… còn dính trên thân cây. Bởi rau ngổ là loại cây chuyên mọc ở các đầm lầy nên cần được ngâm rửa kỹ để tránh việc bị ngộ độc khi sử dụng.
- Tuy chưa có nghiên cứu nào chứng minh rau ngổ có độc tính song để tránh tác dụng phụ không mong muốn, tốt nhất bạn không nên sử dụng quá nhiều.
- Khi sử dụng cây rau ngổ để trị bệnh cho trẻ em, tốt nhất các bậc cha mẹ nên cẩn thận hỏi ý kiến của bác sĩ trước.
- Nếu bị bất kỳ tác dụng phụ nào khi dùng rau ngổ, bạn cần đến ngay cơ sở y tế để được bác sỹ thăm khám và chuẩn đoán.
Bài viết đã giới thiệu chi tiết về cây rau ngổ cũng như những công dụng chữa bệnh tuyệt vời mà loại rau dân dã này đem lại.
