Hành lá là một loại gia vị không thể thiếu trong việc chế biến món ăn. Ngoài ra, công dụng của hành lá đối với sức khỏe còn vô cùng tuyệt vời. Cùng tìm hiểu những công dụng đó cũng như cách chọn hành lá tươi ngon cho bữa ăn thêm hoàn hảo nhé!
>>Xem thêm: Ngỡ ngàng với tác dụng của lá hẹ với nữ giới, nam giới và trẻ nhỏ
Hành lá là gì?
Hành lá hay còn được gọi là hành hoa, hành ta, hành hương, hành xanh. Hành lá là một loại cây gia vị sống lâu năm, có thân trắng, ruột rỗng, phần đầu thuôn nhọn, gốc lá phình to nhưng không phát triển bằng hành tím.
Hành lá thường hay được nấu chín hoặc ăn sống như một loại rau. Hành có vị cay ngọt, tính ấm, hương vị thơm dịu nhẹ hơn so với các loại hành khác. Đặc biệt, hành lá còn mang đến rất nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Có bao nhiêu loại hành lá?
Hành hoa
Hành hoa (tên khoa học là Allium fistulosum) còn gọi là hành ta, hành xanh, hành hương. Từ tên gọi của nó, ta cũng có thể hình dung ra được là loại hành này có hoa màu trắng xanh và mọc thành bụi.
Ngoài việc thường được dùng như một loại rau hoặc gia vị trong nấu nướng, thì hành hoa còn được trồng như một loại cây cảnh. Bên cạnh đó, hành hoa cũng được xem là một phần không thể thiếu trong ẩm thực truyền thống của Nhật bản.
Hành tây
Là loại hành có nguồn gốc từ Trung Á, hành tây phù hợp với khí hậu ôn đới (tên gọi khoa học là Allium cepa). Nếu hành ta có thể dùng cả lá và phần củ, thì hành tây chỉ dùng phần củ là chủ yếu.
Hành tây thường có mùi cay nồng và hay được làm gia vị cho các món ăn thêm thơm ngon. Ngoài ra, hành tây còn có nhiều công dụng như: chống viêm, kháng khuẩn, ngăn ngừa quá trình lão hóa,…
Hành tây cũng có họ hàng với hành tím – Loại hành thường được phơi hay sấy để làm hành khô.
Hành tăm
Hành tăm hay còn được gọi là hành trắng, hành tăm, củ nén, nén (tên khoa học là Allium schoenoprasum). Đúng với tên gọi của nó, hành tăm có kích thước nhỏ hơn hành hoa, có thân màu trắng chỉ to bằng ngón út, có hình trụ rỗng.
Được sử dụng như một loại gia vị cho các món ăn, hành tăm còn được biết đến như là một vị thuốc ở trong Đông Y. Ngoài ra, hành tăm còn được trồng dùng để kiểm soát sâu bệnh cho các cây trồng.
Củ kiệu
Củ kiệu là một trong những loại gia vị rất quen thuộc đối với người Việt Nam (tên gọi khoa học của nó là Allium chinense). Mặc dù vậy, củ kiệu đã được sử dụng rộng rãi ở khắp nơi trên thế giới.
Củ kiệu thường hay được dùng làm kiệu ngâm, muối dưa chua để ăn với thịt mỡ hoặc làm gỏi. Ngoài ra, củ kiệu có tính ấm, giúp hỗ trợ làm ấm bụng, lợi tiểu, bồi bổ khí huyết và giúp điều hòa nội tạng.
Tỏi tây
Tỏi tây (tên khoa học Allium ampeloprasum) còn gọi là hành baro, là một loại cây thảo mộc lá dẹp, lá và củ đều có thể ăn được. Theo bằng chứng khảo cổ cho biết, hành ba rô đã được người dân Ai Cập cổ đại dùng để làm thức ăn.
Hành lá có công dụng gì?
1. Hỗ trợ sức khoẻ tim mạch
Hành lá có chứa chất chống oxy hóa, giúp hỗ trợ ức chế hoạt động của các gốc tự do, ngăn ngừa tổn thương DNA và các tế bào.
Vitamin C và các hợp chất lưu huỳnh có trong hành lá giúp làm giảm cholesterol và huyết áp, từ đó tăng cường sức khỏe tim mạch và giảm các nguy cơ bệnh về tim.
2. Giữ mắt khoẻ mạnh
Trong hành lá còn có chứa Vitamin A và Carotenoid, đây là 2 chất đóng vai trò duy trì và giúp cho mắt khỏe mạnh hơn.
Thêm hành lá vào khẩu phần ăn mỗi ngày sẽ giúp đôi mắt giảm tình trạng bị mỏi, viêm, các bệnh về mắt và giúp chống thoái hóa điểm vàng, cản trở việc giảm thị lực theo tuổi tác.
3. Giải và ngăn ngừa cảm lạnh
Hành lá cũng được xem là một trong những phương thuốc chữa bệnh hiệu quả trong Đông Y. Vì hành lá có tính ấm, nên thường được dùng để chữa bệnh cảm lạnh, giải cảm hữu hiệu. Vị cay của hành lá khi được nấu chín hoặc ăn nóng cũng có tác dụng gây tiết mồ hôi, là phương pháp giải độc hiệu quả.
4. Chống loãng xương
Trong hành lá có chứa nhiều Vitamin K và Vitamin C (12mg hành lá có chứa 20 microgram Vitamin K và 1,6 mg Vitamin C), mà những loại Vitamin này vô cùng cần thiết cho sự tăng trưởng và duy trì xương chắc khoẻ.
Đặc biệt, ở phụ nữ có thể tránh loãng xương và gãy xương bằng cách ăn hành lá thường xuyên để giúp điều hòa lượng đường trong máu.
5. Chống bệnh tiểu đường
Trong hành lá có chứa nhiều Allylpropy disulfide có tác dụng giúp làm hạ thấp lượng đường trong máu bằng cách làm tăng lượng insulin tự do sẵn có trong cơ thể.
Mặt khác, hành lá cũng rất giàu crom, chất này giúp các tế bào tương thích với Insulin. Các cuộc nghiên cứu lâm sàng ở những bệnh nhân bị tiểu đường cho thấy, Crom có thể làm giảm lượng đường huyết trong máu, hạ thấp nồng độ insulin và từ đó giúp chống bệnh tiểu đường.
6. Giúp lợi tiểu và lọc máu
Hành lá còn giúp giữ nước để tránh sỏi tiết niệu, viêm khớp và bệnh gút, bị nhiễm trùng đường tiết niệu, tiểu ra máu.
Người bệnh có thể lấy một nắm hành và củ nghệ bỏ vào một bát nước sau đó đun cạn còn nửa bát, uống lúc còn hơi nóng, ngày uống 2 lần. Các đặc tính chống vi khuẩn của hành sẽ giúp làm giảm các cảm giác nóng khi tiểu tiện.
7. Chống nhiễm khuẩn
Có thể dùng hành lá để tiêu diệt các loại vi khuẩn lây nhiễm và cả những loại vi khuẩn như E.coli và Salmonella. Ngoài ra, hành lá còn có tác dụng chống lại bệnh lao và nhiễm trùng đường tiểu, chẳng hạn như viêm bàng quang.
Tuy hành lá có nhiều lợi ích tốt cho sức khỏe, nhưng phải biết cách sử dụng sao cho đúng. Bởi vì có những loại thực phẩm nên và không nên dùng chung với hành lá. Do đó ta cần phải biết những thực phẩm đó là gì để dùng hành lá sao cho đúng!
8. Tăng cường miễn dịch
Hành lá có chứa nhiều Allicin có vai trò quan trọng trong việc chống lại vi khuẩn, vi rút, đặc biệt là những vi khuẩn gây bệnh nấm da. Ngoài ra, với mùi hăng của hành, nó sẽ làm tăng lưu thông máu và thải độc qua tuyến mồ hôi.
Đặc biệt, ở trong thời tiết lạnh, hành có tác dụng giúp tránh nhiễm trùng, giảm sốt và đổ mồ hôi cảm lạnh và cúm rất tốt. Hành còn tốt cho đường hô hấp, chữa ho, đau họng.
9. Ngăn ngừa ung thư
Do có nhiều chất Flavonoid (Vitamin P), hành lá xanh cũng có chứa một hợp chất được gọi là Allyl sulfide giúp hỗ trợ chống lại các gốc tự do và ngăn ngừa sự phát triển của các tế bào ung thư và do đó giúp ngăn ngừa và chống lại ung thư.
Trong các nghiên cứu tại khu vực Nam Âu, các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng ăn hành giảm được
- 88% nguy cơ ung thư thực quản
- 84% nguy cơ mắc bệnh ung thư vòm miệng và họng
- 83% nguy cơ ung thư thanh quản
- 73% nguy cơ ung thư buồng trứng
- 25% nguy cơ ung thư vú
- 38% nguy cơ ung thư tế bào thận so với người không ăn hoặc ăn rất ít hành.
- 73% nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt.
Ngoài những công dụng tuyệt vời ở trên hành lá còn có một số công dụng như:
- Chữa đau bụng
- Trị rụng tóc
- Trị chứng máu khó đông
- Trị táo bón đầy hơi
- Lạnh chân tay
- Cầm máu
Ăn hành có tốt không? Những điều cần tránh khi ăn hành
Hành lá là một loại gia vị không thể thiếu trong các bữa ăn hằng ngày, song ăn hành lá có tốt không? Câu trả lời là có, nếu biết bổ sung hành lá với một lượng vừa đủ vào bữa ăn hằng ngày. Tuy nhiên, nếu bạn ăn quá nhiều hành sẽ gây phản tác dụng như làm mắt mờ, tóc chóng bạc, thậm chí cản trở ra mồ hôi.
Để dùng hành phòng chữa bệnh một cách có hiệu quả bằng cả hai hình thức ăn và thuốc, cần phải bảo toàn tác dụng của tinh dầu và men có trong hành lá vì rất dễ bị phân hủy. Hành nên nghiền nát để tế bào thoát hoạt chất, sau đó nên để vài phút cho men chuyển hoạt chất thành chất cho tác dụng dược lý cần thiết. Hành tươi sống có tác dụng mạnh hơn so với hành luộc chín. Là gia vị, hành nên cho vào sau khi nấu chín món ăn và chỉ để một lúc, tránh để hoạt chất quý bị nhiệt phá hủy.
Theo đông y, hành lá có tính ấm nên tránh dùng cho người có dương thịnh, hỏa bốc.
Đối với phụ nữ có kinh sớm, kinh nguyệt nhiều nên tránh ăn nhiều hành.
Ngoài ra, không được dùng hành cũng mật ong và không được dùng ở người huyết áp cao.
Cách chọn hành lá tươi ngon
Bạn phải biết cách chọn hành lá sao cho tươi để mua nhé. Bạn cũng có thể tham khảo gợi ý như sau:
Phần cọng lá tươi xanh tới tận ngọn
Vốn bản chất của hành lá là có thân màu xanh đậm, vì vậy nếu hành còn tươi thì lá hành sẽ xanh tươi từ gốc đến tận ngọn trừ phần củ có màu trắng.
Nếu như khi mua hành, bạn thấy lá có hiện tượng bị vàng, úa thì có nghĩa là hành đã cũ hay thậm chí có khi hư không ăn được nữa. Như vậy, khi bạn mua về nấu thì hương vị cũng như mùi thơm của của hành sẽ giảm đi không còn được thơm ngon nữa.
Chọn củ đầy đặn không sứt sát
Hành lá rất giàu vitamin A, B, C và là một nguồn dinh dưỡng thiên nhiên tiềm năng cung cấp acid folic, phốt pho, canxi, crom, sắt, magiê và chất xơ.
Tuy nhiên, nếu chẳng may bạn chọn mua phải hành lá đã không còn được tươi ngon hay củ hành khi nhổ lên bị sứt sát thì điều này đã vô tình làm hao hụt lượng dinh dưỡng có trong hành lá. Vì vậy khi chọn mua hành lá bạn nhất định đừng chọn những củ không còn đầy đặn hay bị sứt sát nhé.
Củ hành trắng
Hành lá nếu còn tươi ngon thì không chỉ lá có màu xanh đậm và củ của nó màu trắng tinh, nhìn rất ngon và bắt mắt.
Tuy nhiên nếu khi bạn mua mà thấy củ hành ngả màu vàng hay bị thối, thì có thể hành đó đã để qua ngày hoặc có khi là qua vài ngày như vậy khi mua về ăn chất dinh dưỡng trong hành đã không còn được đảm bảo nữa làm ảnh hưởng đến hương vị món ăn của bạn.
Chọn hành còn rễ
Thông thường khi nhổ hành lá người ta sẽ nhổ cả rễ, sau đó rửa sạch rồi mới đem bán. Nếu như bạn chọn mua hành lá mà thấy rễ trắng, tươi thì có nghĩa là hành đó mới nhổ, còn nếu rễ đã ngả vàng hay bị thối rụng thì hành đã cũ.
>>Xem thêm video: Cách trồng hành lá thủy canh trong nhà. Hành lên ào ào nhìn thấy mê
